Volhouden! / Persévérer!
Door: Louise /Loes
Blijf op de hoogte en volg Louise (Loes)
11 Juli 2019 | Oeganda, Mbarara
Tijdens de consultaties hebben we een dame gezien, die thuis haar moeder verzorgt. Een vrouw met Baarmoederhalskanker, met uitzaaiingen in de longen. Ze vertelt dat haar moeder sinds enkele dagen niet meer wil eten noch drinken. Ze maakt zich zorgen en vraagt of de verpleegkundigen van MHM niet naar hun huis willen komen om haar te zien. Coudjo bespreekt deze patient tijdens de teambespreking, met de vraag of we niet op huisbezoek kunnen gaan. Martha geeft een resumé over de situatie en vertelt dat de moeder in het huis van haar broer is, meer dan twee districten verderop. Ze hebben de moeder voorgesteld voor het Mulago Hospital voor bestraling, maar de broer heeft dat gestopt, daar hij geen geld meer wilde uitgeven voor zijn zus. Hierna is ze uit het zicht verdwenen. MHM heeft meerdere keren geprobeerd kontakt op te nemen, zonder succès. Nu de moeder op sterven ligt, komt de dochter terug met de vraag van huisbezoek. Gezien de financiéle omstandigheden van Hospice, is het niet mogelijk om haar op te gaan zoeken. Hierna wordt er een heftige discussie gehouden, waarin vooral zuster Marie haar standpunt verdedigt dat MHM de moeder en de familie niet mag laten vallen. Ze dient de andere aspecten van palliatieve zorg niet uit het oog te verliezen, zoals de psychologische kant en het welbevinden van moeder en familie. Nadat Martha meerdere informatie had, welke ons is ontgaan, besloot ze dat alle studenten de moeder zouden gaan bezoeken. Zo konden ze zelf zien, in welke situatie de moeder leeft en hoe slecht ze begeleidt wordt door de familie.
In de namiddag zijn we vertrokken met 3 studenten. Het blijkt dat Grace, de dochter, haar moeder meegenomen heeft naar haar huis en dus nu veel dichter bij MHM verblijft. Als we aankomen zitten er vele vrouwen in en om het huis, te wachten op de dood. Grace is er niet, maar wel haar schoonzus, die ook aktief deel neemt aan de verzorging van de moeder. Ze hebben haar meegenomen naar het huis van de schoonfamilie om, als ze overleden is, haar te kunnen begraven naast haar echtgenoot. We vinden een vrouw van in de veertig, op een matras op de grond. Ze is buiten bewustzijn, ontzettend uitgedroogd en heeft grote ademhalingsproblemen. We sturen alle vrouwen, welke niet bij de verzorging betrokken zijn, naar buiten. Na consultatie, besluit Béatrice om intrveneus vocht toe te dienen. Ze stuurt een van de meisjes naar het dichtsbijzijnde medisch centrum met een papier waarop ze geschreven heeft wat ze nodig heeft. Na enige tijd komt ze terug met de vermelding dat het centrum dicht is, dat ze moet betalen en geen geld heeft. Ik vraag hoeveel het kost en geef haar het geld (10.000UGX = 2 Euro 40), zodat ze met de chauffeur naar de grotere plaats kan rijden om het te halen. Hierna plaatsen de studenten het infuus en leggen we de moeder in een half zittende houding. Ook openen we het raam, voor meer frisse lucht en vervangen de dikke wollen deken voor een dunnere. We hebben het plezier om te zien dat na de eerste flacon, de moeder regelmatiger ademhaalt en dat ze op pijn reageert als we haar draaien. We zullen haar natuurlijk niet genezen, maar we zijn blij dat ze beter ademhaalt en meer ontspannen is. Grace vertelt ons dat ze haar alle geld op de wereld kunnen geven, maar dat hetgeen wat wij voor haar moeder en haar familie gedaan hebben niet met geld goed te maken is. Na met de familie gebeden te hebben en het maken van een foto van de hele familie, vertrekken we. De inzet van Zuster Marie in de ochtend is niet voor niets geweest. Met tranen in onze ogen, maar tevreden met de kennis dat de familie gerustgesteld is en een moeder in rust kan sterven.
Mercredi 10 juillet
Pendant les consultations nous avons vu une dame, qui soigne sa mère à la maison. Une femme avec un cancer de col d’utérus, avec des métastases dans les poumons . Elle raconte que depuis quelques jours, sa mère ne veut plus manger ni boire. Elle s’inquiet et demande si les infirmières ne veulent pas venir la voir à la maison. Coudjo présente cette patiente pendant l’étude des cas, à l’équipe. La question était si nous pouvons aller visiter la mère à domicile ? Martha résume que c’est une femme qui vit très loin chez son frère. Elle était disparue du circuit, après MHM l’ont préparé pour aller à Mulago Hospital pour la radiothérapie. Le frère n’a plus voulu dépenser l’argent pour sa sœur. MHM l’avait essayé plusieurs fois de la contacter, sans succès. Maintenant que la mère est en fin de vie, la fille revient pour demander la visite. Selon elle ce n’est pas possible d’y aller. Après la discussion vient très animé et Sœur Marie défend son opinion que MHM ne peut pas laisser tomber la mère et la famille. Elle devait prendre soins d’autres aspects du soins palliatifs, comme, p.ex. l’aspect psychologique. Après que Martha a reçu plus d’info, qui nous a échappé, elle a décidé que tout le monde aller la voir. Comme ça nous pourra voir dans quelles conditions la mère habite et qu’elle est très mal entouré par sa famille. Dans l’après midi nous sommes aller la voir avec 3 étudiants. La fille a amené sa mère chez elle, alors plus proche de MHM. Quand nous arrivons, il y a plusieurs femmes dans et autour de la maison. Grace, la fille n’est pas présente, mais il y avait la belle-sœur de la mère. Ils l’ont ramené à la maison de sa belle-famille, pour pouvoir, au moment de sa mort, l’enterrer auprès de son mari. Toutes à attendre la mort. Nous trouvons une femme d’une quarantaine d’années, sur un matelas par terre. Il fait chaud dans la pièce et elle est couverte par une couverture en laine. La fenêtre est fermée et il y a un rideau entre des femmes et la mère. Nous envoyons toutes les femmes dehors, et restons avec la belle-sœur, qui aussi s’occupe d’elle. La mère a des yeux grands ouverts et a des grands problèmes de respiration, est fortement déshydratée et inconsciente. Après consultation, Béatrice propose de la perfuser alors envoie une des filles au centre de la santé le plus près. Après un moment, elle revient en disant que le centre est fermé et qu’elle doit payer, mais n’a pas d’argent. Je demande le prix, (10.000UGX = 2 Euro 40) et après avoir donné l’argent, elle part avec le chauffeur dans un plus grand village pour trouver ce dont ils ont besoin pour faire la perfusion. Après que les étudiants ont posé la canule et branché les flacons, nous avons mis la mère dans une position semi assise. Nous avons le plaisir de voir que la mère commence à respirer plus régulier et qu’elle réagit sur des douleurs, quand nous la tournons. Bien sûr, nous n’allons pas la guérir, mais nous sommes contents qu’elle respire déjà mieux et est plus détendue. Grace, sa fille, nous remercie et nous dit que tout l’argent qu’on puisse la donner, ce n’est rien, mais ce que nous avons fait pour sa mère est inestimable. Nous quittons la famille après avoir prié avec eux et avoir une photo avec la famille et l’équipe de MHM. La bataille de sœur Marie n’était pas pour rien, nous avons des larmes aux yeux, mais nous sommes contents qu’il y a une famille qui est soulagé et une mère qui puisse partir en paix.
-
12 Juli 2019 - 04:34
Marjoke Muller:
Hé Loes, nou je maakt mij genoeg mee. Ik hoop dat er ook genoeg tijd is voor ontspanning. Mooi om te lezen wat je allemaal doet. Groetjes en dikke kus van ons -
12 Juli 2019 - 06:49
Louise (Loes) Pauwels:
Hoi Marjoke,
De eerste week had ik het iets rustiger, daar ik niet zo betrokken was bij het vertalen voor de studenten. Tijdens de stagepériode ligt dat iets anders. We zijn erg druk en ik ben aanwezig tijdens de huisbezoeken, de consultaties en andere aktiviteiten om te vertalen. Maar deze aktiviteiten zijn ook een psychische en emotionele belasting. Tevens ben ik er voor alle mogelijke voorkomende problemen van de studenten, maar toch nogtoe gaat dat prima. Ook tijdens het weekend ben ik dus, zei het minder druk, bezig. Gelukkig verstaan en spreken ze redelijk (sommigen erg goed) engels, dus is het geen probleem om ze alleen op pad te sturen. Maar 4 afrikaanse mannen is af en toe wat moeilijk. Waarschijnlijk door hun status als man in Afrika en ik als nederlandse vrouw? Tevens komt Holly (van ROI) over en zal ik het daar dus ook druk mee hebben, maar het gaat prima. Uitrusten doen we thuis wel weer. groetjes -
12 Juli 2019 - 18:45
Tineke Van Bokhoven:
Hallo Loes
wat een verhaal zeg wat hebben wij het in Nederland wat de gezondheidszorg betreft toch goed
het is voor ons ook onverstelbaar daar is dus best nog veel te doen in de zorg voor de mensen daar -
13 Juli 2019 - 09:08
Louise (Loes) Pauwels:
Ja Tineke, dat is wel wat anders als wij in Europa gewend zijn. Helaas zijn er veel mensen die niet beseffen in welke luxe omstandigheden ze leven. Jammer, maar we kunnen ook niet echt deze twee werelden met elkaar vergelijken. Als je hier meerdere maanden in meerdere jaren verblijft wordt je je er wel meer van bewust, je wordt er hier met je neus op geduwd.
Ook ben ik in de gelegenheid geweest om foto's bij het verslag te voegen.
Bonjour à tous, j'ai eu la possibilité d'ajouter quelques photos.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley